A hming:

Mizo         - Antam, Bul-uih

English        - Radish

Hindi         - Mula, Mooli

Botanical name     - Raphanas sativus L.


2.A tangkainate : Thlai zung thau ei chi lar tak a ni a. A chhum leh kanin emaw, a hel leh um te pawhin ei theih a ni. A hnah leh rahte thlengin chawhmeh a hman a ni. Natna hrang hrang -tai tla-te, la tla-te, thinlian leh zun eng veite tan a tangkai hle a sawi a ni.


    A zung lo thang puam ta hi kan ei lar ber chu a ni , 100 zela a chaw tha paite chu :



1)Water 93.7 gm
2)Protein 1.1 gm
3)Total Fats 0.1 gm
4)Carbohydrates 4.2 gm
5)Fibre 0.7 gm
6)Vitamin A 30 IU
7)Vitamin C 24 gm
8)Calcium/td> 37 mg
9)Phosphorus 31 mg
10)Potassium 260 gm
11)Sulphur 37 gm
12)Chloride 37 gm
13)Iron 1.0 gm


   Tin, a hnah pawh hi chawhmeh tha tak a ni a. Gram 100 zelah chaw tha a paite chu :-


1)Water 89.1 gm
2)Protein 3.9 gm
3)Fats 0.6 gm
4)Carbohydrates 4.1 gm
8)Calcium 0.31 gm
9)Phosphorus 0.06 gm
13)Iron 0.8 gm
6)Vitamin A 8 IU
6)Vitamin B 21 mg
7)Vitamin C 21 mg
10)NicotinicAcid 1.4 mg
12)Riboflavin 2.7 mg


   An chaw pai dan en khian a bul leh a hnahah hian mihring mamawh chi tam tak a awm a ni.


3.Sik leh sa: Khawvawta chin chi thlai thang Chak tak a ni a. temperature 50 degree - 60 degree F-ah a lian tha duhin a tui ber. Mahse tunah chuan khawlum leh ruahtui ngam leh zual chi India varieties-te hmangin kumtluanin a chin theih ta. Khawvawt aiin khawlumah a rim a na duh bik a, bul thau an Siam lian thei lo zawk bawk.


4. Lei leh a buatsaih dan leh Manure & fertilizer a mamawh dan : Lei engangah pawh a tha duh deuh vek a. lei thawl leh tiauvut lei deuhah a tha duh bik. A zung bul bawk (thau) a than that theih nan lei chu dip taka bawngek leitha leh fertilizer te nen chawhpawlha hairual leh tur a ni. Bawngek leitha 10-15 tonnes hi hactare khata hman tawk a ni. Tin, a hnuaia fertilizer te hi hman tel tur a ni bawk.


Thlai Chaw Mamawh zat Form Fertilizer Mamawh zat
Kg/Ha Kg/Ha Kg/Ha
N 60 Urea 80 32
P2O5 60 DAP 130 52
K2O 90 MOP 150 60


   Heng Urea, DAP leh MOP te hi thiai chin hmaa lei a lo lehhnan hmasak tura ni.


5. A chi hrang hrangte : Radish hi a bul bial chi leh a bul tung sei chite a awm a. European varieties te chu an te deuhvin an rim a na lo deuhva, khawvawt a chin chi an ni. Dan naranin an thar rang zawk bawk . Indian varieties te chu an seiin an rim a na a, khawlum leh ruahtui an ngam deuh zawk.


European Varieties- White Cide, Scarlet globe, French breakfast, Scarlet long, Rapid Red.


Indian Varieties - White long, Red long, Purple long,Pusa desi, Bombay red, Jaunpur, Chetki.


6. A chin dan : Leilung buatsaihah khan thlur pawng inches 10 vela sangin ft 1 1/2 dan zelah, a sei lam chu remchang angin an siam a, a pawng chhipah chuan hmawlh inches 2 vela thukin an rin khuar leh vek a. Raddish chi chu lei dip nena pawlhin chutah chuan an phul a leidipin a chi lang lo tawkin an khuh leh thin a ni.


7. A chin hun : Zoramah chuan kumtluan deuh thawin a chin theih. Tui pek theih chuan February - March atangin a chin tan theih a. April - May a chin chuan zung a siam mawh hle. A chin hun tha ber chu September thla tawp atanga November thla chawhma lam thleng hi a ni.


8. A chi mamawh zat : Hectare khat hmun a tan Kg. 10- 12 a tawk.


9. Seng Hun : European varieties- te chu a chi tuh atanga thla 1 -2 velah a thar thei a. A bul bawk no that laiin phawi zel a tha. India varieties-te erawh chu thla 2-3 ah a seng theih.


10. Thar zat : Hectare khat hmunah European variety quintal 46-70 a thar thei a, India variety erawh chu quintal 141- 187 lai a thar thei.

Source : Thlasik thlai chin dan

Agriculture Extension Series 33/2007

Department of Agriculture (Crop Husbandry)

Page 22-24



Download